بر اساس تعریفی که از چند فرهنگ واژگان معتبر در دنیا از جمله کمبریج بدست آمده؛ کاتالوگ، یک کتاب یا یک لیست از محصولات یا خدمات کسب و کارهاست. این لیست بعضاً به همراه درج قیمتها تولید و منتشر میشوند تا مشتریان بتوانند با آگاهی بیشتری از محصولات یا خدمات بهره ببرند.
اگر بخواهیم تاریخچهی تولید اولین کاتالوگ را در جهان بررسی نماییم، باید به سال 1498 میلادی رجوع کنیم. یعنی حتی چیزی نزدیک به 200 سال قبل از انقلاب صنعتی. «آلدوس پیوس مانوتیوس» شرکت خود را تحت عنوان «مطبوعات آلدین» در ونیز ایتالیا در سال 1495 میلادی تأسیس نمود. اختراع دستگاه چاپ در اوایل آن قرن، این امکان را برای مانوتیوس فراهم کرد تا بتواند اولین نسخهی چاپی بسیاری از آثار کلاسیک را که تا آن زمان به صورت دستنویس بودند، چاپ نماید. وی برای معرفی کتابهای خود، کتابچهی کوچکی را تحت عنوان کاتالوگ که شباهتهایی نیز به کاتالوگ های کاغذی امروزی داشت، چاپ کرد.
به تدریج در قرنهای 17 و 18 میلادی با گسترش صنعت چاپ، تولید انبوه کاتالوگ ها نیز روز به روز در حال توسعه بود. اولین کاتالوگ های مربوط به سفارشهای پستی برای افزایش فروش خردهفروشهای کتابفروشیها چاپ میشد. در این دوره از تاریخ هنوز صنعت چاپ، به عنان صنعت بسیار لوکس و گرانی محسوب میشد اما به مرور جای خود را در میان بازاریابی بسیاری از کتابفروشی و سایر کسبوکارها باز کرد.
پس از اتمام جنگ جهانی دوم در میانههای سدهی بیستم میلادی، جمعیت در حومهی ایالات متحدهی آمریکا، به سرعت افزایش یافت و عصر تازهای از مصرفگرایی آغاز شد. آمریکا با دورتر بودنش از جنگ، به نسبت اروپا و آسیا، در آن سالها به خوبی توانست از نظر اقتصادی رشد کند. رشدی که روند صعودی آن تا به امروز نیز ادامه داشته و همچنان با فاصله آمریکا را در رتبهی اول اقتصاد دنیا نگاه داشته است. در این دوره بسیاری از محصولات صنعتی و مدرن تولید میشد که در سرعت بخشیدن به انجام امور منزل کمک شایانی به خانوادهها میکرد. زنهای طبقهی متوسط جامعه پا به پای مردان بیرون از خانه کار میکردند و دیگر مثل سابق نمیتوانستند به صورت سنتی به انجام امور خانه بپردازند. بنابراین به تدریج نیاز به محصولات مدرنتر و صنعتیتر، از یخچالهای مدرن گرفته تا گاز و فِر و بعدتر رادیو و تلویزیون و… بیشتر میشد. شرکتها برای معرفی بهتر این محصولات جدید، مدام بر سر کیفیت بهتر کاتالوگ هایشان با یکدیگر رقابت میکردند و بدین ترتیب کاتالوگ اهمیت بسیار بالایی در میان کسب و کارها و مشتریان پیدا نمود. برای دریافت اطلاعات بیشتر دربارهی دورههای مختلف مصرفگرایی در طول تاریخ میتوانید به مقالهی جامعهی فرامصرفی مراجعه کنید.
همانطور که در قسمت قبل ذکر شد انتشار کاتالوگ ها از میانههای قرن بیستم با پایان جنگ جهانی دوم، رونق چشمگیری گرفت. عوامل متعددی در این رونق مؤثرند اما به طور ویژه چند عامل با اهمیتترند. یکی، افزایش زمان فراغت مردم که باعث میشد تا زمان بیشتری از وقت خود را به امر خریدکردن اختصاص دهند و مدام در پی تنوع دادن به بخشی از لوازم منزل یا لباسها و… خود کنند. عامل مهم دیگر، رشد تدریجی صنعت، بعد از سالها رکود حاصل از جنگ بود. رشد صنعت باعث به وجود آمدن مشاغل پردرآمدتر میشد. در کنار اینها ساخت و ساز نیز رونق گرفته بود، پس متعاقباً فروش مصالح ساختمانی نیز افزایش یافته بود و نیاز به معرفی این محصولات از طریق کاتالوگ ها روز به روز بیشتر میشد.
نزدیک به 40 سال پیش، انقلاب دیجیتال رخ افتاد. بعد از آن، طی دو دههی اخیر، استفاده از اینترنت، روز به روز عمومیتر شد. بسیاری از افراد گمان کردند که با وجود اینترنت، دیگر طراحی کاتالوگ ها و چاپ آنها از نظر اقتصادی به صرفه نیست، پس باید حذف شود. اما بعد از حذف موقتی کاتالوگ ها، نه تنها در هزینهها هیچ صرفهجوییای به عمل نیامد، بلکه فروش محصولات نیز با کاهش شدیدی مواجه شد. طبق آخرین آمارهای انجمن بازاریابی جهانی، کاتالوگ ها به نسبت آگهیهای اینترنتی، ایمیلها و sms ها، تأثیر بسیار بهتری در فروش محصولات و خدمات شرکتها و کارخانههای کوچک و بزرگ دارند. در نتیجه با عدم امکان حذف کاتالوگ ها، کسب وکارها به دنبال راهی برای تغییر در طراحی کاتالوگ ها افتادند.
کاتالوگ، دهها سال است که به عنوان یکی از اصلیترین ابزارهای تبلیغات مستقیم محصولات یا خدمات کسب و کارها محسوب میشود. در تمام طول این سالها بعد از انقلاب صنعتی که موجب رشد بهرهمندی از کاتالوگ ها شد تا همین سالهای اخیر که انقلاب دیجیتال، تغییراتی اساسی را در نحوهی بازاریابی کسب و کارهای خُرد و کلان به وجود آورده، همواره کاتالوگ ها به عنوان بهینهترین روش برای معرفی محصولات یا خدمات آن کسب و کارها به شمار میآید. امروزه و بالأخص طی سال گذشته با وجود همهگیری ویروس کرونا، کسب و کارها با سرعت زیادی یکی از پس از دیگری درصدد بهبود و تقویت بستر دیجیتال خود هستند. تغییر در طراحی کاتالوگ ها نیز از این قاعده مستثنی نیست. به همین جهت بسیاری از کسب و کارها، بیشتر از قبل در پی طراحی و تولید کاتالوگ های دیجیتال یا کاتالوگ های pdf هستند. این نوع از کاتالوگ ها با کاهش هزینههای چاپ در شرایط اقتصادی کنونی و همچنین کاهش چاپ انبوه کاغذ، منجر به حفظ بیشتر محیط زیست شده و از طرفی دیگر قادرست تا از ابزاری قدرتمندتر جهت پرزنت مشتریان بهره ببرد. اگر مایل هستید از انواع مزیتهای برجستهی کاتالوگ های دیجیتال بیشتر بدانید بر روی اینجا کلیک کنید.